Alfons Brink: 'Liefde voor verbinding zorg en techniek'

In Health Hub Roden zijn heel veel mensen actief, allemaal vanuit hun eigen achtergrond en betrokkenheid bij gezondheidstechnologie. Een daarvan is Alfons Brink, onder andere werkzaam als Adviseur Innovatie-Hub bij het Alfa-college, die al jarenlang regelmatig over de vloer komt in Roden. We vroegen hem naar zijn ervaringen én naar zijn visie op de rol van zorg en techniek in het onderwijs.

Wanneer werd je interesse voor zorg en techniek gewekt?
Alfons: ‘Toen ik coördinator van de opleiding Human Technology was bij het Alfa-college. Human Technology richt zich op gebruikersvriendelijkheid van producten en hoe je die het beste kunt inzetten om kwaliteit van leven te vergroten. Het heeft betrekking op veel verschillende domeinen, maar in 2004 kwam ik voor het eerst in aanraking met de zorg, tijdens het begeleiden van enkele projecten bij Visio in Vries (toen nog Stichting de Brink). Studenten werkten daar, onder andere, aan het ontwerp van de Brinky-car, een transportkarretje dat ook door de blinde of slechtziende cliënten voor diverse doeleinden kon worden gebruikt. Ik zag wat dit voor de doelgroep betekende en dat was zo’n beetje het begin van mijn liefde voor de verbinding van zorg en techniek.’

Hoe kwam je in contact met Health Hub Roden?
‘Dat was in 2017, toen de Health Hub net was gestart en ik daar samen met een collega een rondleiding kreeg. Mijn collega Erik de Wal werkte bij de opleiding Verpleegkunde. Ik werkte toen nog bij Human Technology. We hebben elkaar gevonden tijdens een healthy ageing bijeenkomst in Drenthe. Want we waren beiden op zoek naar een verbinding om zorg en techniek met elkaar in contact te laten komen. Ons hoofddoel was, studenten tijdens hun opleiding al vanuit verschillende disciplines met elkaar in contact te brengen om techniek binnen de zorg beter te laten integreren.

Locatiepartner
‘Om ons plan te financieren vroegen we een innovatie-subsidie aan bij het Alfa-collega, vertelt Alfons. ‘We waren toen al in gesprek met de Health Hub als locatiepartner. We wilden studenten uit hun context halen en op een inspirerende plek laten kennismaken met zorg en techniek. Dat was mogelijk in Roden. Daar konden ‘zorgstudenten’ en ‘techniekstudenten’ met elkaar kennismaken en elkaars taal leren spreken.’ We konden gebruik maken van het netwerk van de Healthhub en zo kregen de studenten vanuit het netwerk tips en ondersteuning.

Programma zorg en techniek
‘Dat is eigenlijk de start geweest. We kregen budget en konden er beiden één dag in de week mee aan de slag. Het eerste semester van het schooljaar 2017/2018 gebruikten we om het onderwijsprogramma te schrijven. Tijdens het tweede semester konden we het programma voor het eerst draaien bij de Health Hub. Met een groep studenten van Verpleegkunde en Human Technology. Ze werkten gedurende het hele semester samen aan een probleem dat de Verpleegkunde-studenten tijdens hun stage hadden gesignaleerd, dus een vraagstuk uit de praktijk. Ze bedachten samen een (technische) oplossing en presenteerden deze aan het eind tijdens een zorgmarkt. Daar werden docenten, managers, familie, bedrijfsleven en allerlei betrokkenen en geïnteresseerden voor uitgenodigd. Dat was een succesvolle afsluiter,’ aldus Alfons. Deze zorgmarkt is jaarlijks teruggekeerd, alleen tijdens de coronajaren was het niet haalbaar.

Steeds krachtiger programma
Hij vervolgt: we hebben het programma ook aan andere opleidingen van het Alfa-college aangeboden en sinds 2017 hebben Engineering, Installatie & Elektro, ICT, Game Artist en Game Developer deelgenomen aan het programma. Terugkijkend moeten we wel concluderen dat iedere techniekgroep ook een andere benadering en taal spreekt. Dat is natuurlijk vanzelfsprekend, want hun beroepstaak is anders. We leren hier ieder jaar van en door de inzichten mee te nemen wordt het programma steeds krachtiger. De volgende stap is kennisinstelling overstijgend. Hoe gaaf zou het zijn als we vanuit diverse scholen studenten kunnen laten samenwerken aan vraagstukken die een bijdrage gaan leveren voor de wereld van de zorg.

Hoe ervaren de studenten het programma?
Alfons: ‘De meeste studenten vinden het waardevol dat ze met elkaar een oplossing hebben bedacht voor een echt probleem in de zorg. Mbo-ers hebben allemaal de drive om iets voor een ander te betekenen en het directe contact met de praktijk motiveert en inspireert. Het gaat over échte mensen, over een reële situatie. Ze hebben er een gezicht bij. Dit is een belangrijke eis.. Ze moeten het voor iemand gaan maken. Ondanks de verschillen in beleving leverden ze altijd een product op. Sommigen zeggen: ‘Ik weet nu in elk geval welke stappen ik moet zetten als ik straks in de praktijk iets veranderd wil hebben’.

Wortelt het onderwerp in het onderwijs?
‘Jazeker en ik heb het idee dat we zelfs een aantal jaren voorliepen. De noodzaak van wat we vijf jaar geleden zijn gestart wordt alleen maar groter. De wereld van zorg en techniek moet elkaars taal leren spreken, want het is niet meer de vraag óf we met techniek aan de slag gaan in de zorg, maar op welke wijze. Die transitie is nu aan de gang en techniek gáát bijdragen! Kan techniek zorg vervangen? Nee, dat kan niet: echte zorg aan het bed kun je niet vervangen door techniek. Menselijk contact is voorwaarde om zorg te verlenen, maar techniek kan dat wel ondersteunen.’

Hoe ga je hiermee verder?
Alfons: ‘Intussen heb ik een nieuwe rol bij het Alfa-college, als adviseur van de InnovatieHub. Dat is geen fysieke hub, maar een netwerkcommunity waar mensen elkaar vinden, versterken en ondersteunen. Iedereen bij het Alfa-college kan een aanvraag doen voor innovatietraject, mits het een co-creatie van onderwijs, bedrijfsleven en overheid betreft. Samen met 2 collega’s adviseren we de aanvragers en faciliteren voor een commissie de aanvraag. Dat vind ik echt heel leuk om te doen!

Komend jaar ga ik mij ook inzetten voor het onlangs opgerichte TZA Groningen. Waarvan de Healthhub natuurlijk een partner is. Het platform dat er voor moet gaan zorgen dat onderwijs, zorgorganisaties, mantelzorgers, maar vooral studenten, nieuwe zorgtechnologieën kunnen ervaren, testen en onderzoeken.

Ik ben nu vaker in de Health Hub, hier kan ik mijn netwerk uitbouwen. Samen kijken we hoe onze studenten in contact kunnen komen met bedrijven om te sparren over hun ideeën. We moeten laten zien, ook aan derden, waarom het netwerken hier voor studenten - maar ook voor ons als onderwijs - zo belangrijk is. Ik ben ook betrokken bij TIC, de studenten die bij de Health Hub stage lopen of afstuderen. Ik heb gemerkt dat een coachende rol mij op het lijf geschreven is. Ik werk graag met studenten om ze uit te dagen alles uit hun studie te halen.

Het deed mij zelfs besluiten weer te gaan studeren en ik volg nu de Master Healthy Ageing bij de Hanzehogeschool. Onderwerp van mijn onderzoek is ‘Hoe kan transdisciplinair samenwerken de transitie van zorg versterken in een multidisciplinair zorgteam?’ In dat kader doe ik hier onderzoek om inzichten op te halen waarom we dingen doen zoals we doen. Kunnen we dat omvormen tot onderzoeksstrategie voor het TIC-team?

Zo blijf ik voorlopig bij de Health Hub betrokken, dat is heel tof. Ik rij hier altijd met plezier naar toe en vind het prettig om hier rond te lopen.

September 2022