Zorgverbeteraars dichten ‘gat’ tussen werkvloer en innovatie

Een oude, verwarde man ligt in het ziekenhuis. Hij heeft al een tijd niet gegeten en vraagt om een boterham. Die krijgt hij van de voedingsassistente. Zij weet alleen niet dat hij nuchter moet blijven voor een operatie later die dag. De operatie gaat niet door… Een grote teleurstelling voor de kwetsbare patiënt en een enorme kostenpost voor het ziekenhuis. 'Zomaar een voorbeeld van een situatie waar wij graag mee aan de slag gaan. Het gaat dan over vragen als: Hoe ziet het proces er uit? Hoe krijg je de juiste gegevens op het goede moment op de goede plek? Wie is waarvoor verantwoordelijk? Daar komen wij ons bed voor uit!’

Aan het woord is Jonas Rubrech van Zorgverbeteraars, een zorg-adviesbureau dat hij 14 jaar geleden samen met een compagnon heeft opgericht. ‘We werkten in de wereld van organisatieadvies en training en zagen dat verandertrajecten in de zorg vaak niet goed verliepen. We dachten dat dat beter kon en gingen aan de slag. We richten ons op het ‘gat’ dat vaak ontstaat tussen de werkvloer, waar de zorg voor patiënten voorop staat, en het innovatieve aanbod van (ICT-)leveranciers. Door een efficiënte procesbegeleiding en implementatie van geautomatiseerde systemen, proberen wij dat gat te dichten. We richten ons daarbij altijd op het primaire proces: de patiëntenzorg.’

Waarom Zorgverbeteraars?
‘Omdat we willen bijdragen aan de kwaliteit van zorg. Dat is ook de focus van de professionals in de zorg, maar in de praktijk reageren ze verschillend op veranderingen, waardoor niet altijd het gewenste resultaat wordt bereikt. Juist door de kwaliteit van zorg centraal te stellen, zorgen we voor een gemeenschappelijk doel. Door het proces van ontwerp en implementatie zorgvuldig te begeleiden, proberen wij - met en voor alle gebruikers – het maximale te halen uit innovaties.’

Type projecten
Jonas: ‘Globaal hebben we twee typen projecten. Op lokaal niveau, bijvoorbeeld de invoering van een geautomatiseerd systeem in een ziekenhuis of een huisartsenpraktijk. Op landelijk niveau, bijvoorbeeld door mee te denken over elektronische uitwisseling van gegevens met het ministerie van VWS en de Federatie Medisch Specialisten. We adviseren maar werken ook mee aan de uitvoering van projecten. Bijvoorbeeld aan de harmonisatie van kwaliteitsregistraties die ziekenhuizen jaarlijks moeten verwerken. Daarbij ligt de focus op het proces en de data, niet zozeer op de techniek, hoewel we inmiddels ook een aardig woordje ict’s spreken.’

Voorbeeld
‘Een mooi voorbeeld van een project in een ziekenhuis is de digitalisering van een cytostatica-proces, dat loopt van de specialist die de chemokuur uitschrijft, via de apotheek die de middelen bereid, tot de verpleegkundige die het medicijn toedient’, vertelt Jonas. ‘Voorheen werden hiervoor verschillende systemen gebruikt die niet goed op elkaar aansloten en ging er nog veel op papier. Waardoor men gegevens moest overtikken en er veel handmatige controles nodig waren om fouten te voorkomen. In samenwerking met alle betrokkenen (arts, apotheker, verpleegkundige, ICT) hebben we een verbetertraject uitgevoerd. Betere communicatie en gegevensuitwisseling hebben gezorgd voor een efficiënter verloop, maar ook vermindering van risico’s en besparing van kosten doordat er minder dure medicatie verspild wordt.’

Implementatie

‘Voorwaarde voor succes is een uitgebreide implementatiefase. We zorgen dat het nieuwe systeem grondig wordt getest en dat de gebruikers er goed mee kunnen werken. Zeker met grote implementatietrajecten leren de gebruikers vaak net genoeg om de dag door te komen, maar te weinig om het systeem echt goed te gebruiken. Daar ligt voor ons ook een belangrijke missie, want de meerwaarde van digitalisering wordt alleen zichtbaar als het goed wordt gebruikt.’

Training en kennisdeling

‘We delen ook graag onze ervaring door trainingen en presentaties te geven. Dat doen we vaak belangeloos, bijvoorbeeld door gastcolleges te geven, omdat we willen bijdragen aan kwaliteit van zorg. Wij voelen daarin ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Niet voor niets stellen wij voor onze consultants een grens aan hoeveel procent van hun week bestaat uit declarabele uren. Van alle Zorgverbeteraars wordt verwacht dat zij minimaal 10% van hun tijd besteden aan andere dingen zoals kennisdeling, persoonlijke ontwikkeling, maatschappelijke activiteiten, teamontwikkeling, innovatie, etc. We zaten pas een week in de Health Hub toen een van de collega’s al een gastcollege voor studenten van het Alfa-college heeft gegeven. Dat geeft veel energie.’

Health Hub Roden

‘We zaten hiervoor in een mooi kerkje, maar het was tijd voor iets nieuws. Naast enkele vaste werkplekken hebben we ook behoefte aan flexibele ruimte voor bijvoorbeeld overleg. Dat vonden we in de Health Hub. En nog meer doordat het ook een omgeving is waar kruisbestuiving plaatsvindt met andere ondernemers en waar samenwerking met studenten gemakkelijk is te organiseren. Iedereen houdt zich hier bezig met gezondheidstechnologie, wij delen graag onze kennis en ervaring. We zijn heel enthousiast over onze nieuwe werkplek. Iedereen komt hier met veel plezier naar toe.’

Ambitie

‘We merken dat onze aanpak goede resultaten oplevert, dus gaan we door op de ingeslagen weg. Daarbij zullen we in de toekomst steeds meer aandacht hebben voor uitwisseling van patiëntgegevens, een belangrijk onderwerp op landelijk niveau. We willen graag de inhoudelijke kennis brengen op de niveaus waar besluitvorming plaatsvindt zodat we met z’n allen de juiste keuzes maken. Groei is nooit een specifieke ambitie geweest en zal dat ook in de toekomst niet zijn. Tenzij het over inhoudelijke groei gaat natuurlijk. De kwaliteit gaat bij ons voor de kwantiteit. Onze deskundigheid proberen we optimaal te blijven inzetten. Want ook al is de gezondheidszorg in Nederland een van de besten van de wereld, het kan nóg beter.’

Meer informatie op www.zorgverbeteraars.nl